Opbouw vakantiedagen

Elke werknemer bouwt vakantiedagen op. Zorg ervoor dat je als werkgever weet hoe verlof precies wordt opgebouwd. Geef je je werknemer namelijk te weinig vakantiedagen, dan kan dit tot vervelende claims of rechtszaken leiden.

Niet alleen over de dagen dat je werknemer werkt, bouwt hij verlof op. De verlofopbouw loopt bijvoorbeeld ook door bij:

• arbeidsongeschiktheid (zie hieronder)

• zwangerschapsverlof

• bevallingsverlof

• schorsing of op non-actiefstelling (indien je het loon doorbetaalt)

• vakantie (indien je het loon doorbetaalt)

• politiek verlof (bijvoorbeeld voor je werknemer die als gemeenteraadslid een vergadering van de gemeenteraad wil bijwonen tijdens werktijd)

• afwezigheid omdat je werknemer een vakbondsvergadering bijwoont (waarvoor je toestemming hebt gegeven)

Het minimum vakantiedagen waar elke medewerker recht op heeft, is 4 maal het aantal uren dat hij gemiddeld wekelijks werkt. Werkt hij bijvoorbeeld 28 uur per week, dan heeft hij jaarlijks recht op minimaal 112 uur vakantie (4 x 28). Dit zijn de vakantiedagen waar hij op basis van de wet recht op heeft. Een globaal overzicht:

Let op: het gaat hier om de wettelijke vakantiedagen!

Bovenop de wettelijke vakantiedagen kan je werknemer aanspraak maken op extra vakantiedagen, de zogenaamde bovenwettelijke vakantiedagen, als:

• dit staat in een toepasselijke cao

• je dit hebt opgenomen in een toepasselijk personeelshandboek

• je dit bent overeengekomen in de individuele arbeidsovereenkomst

Zo staat in veel cao’s dat werknemers die daaronder vallen recht hebben op bovenwettelijke vakantiedagen. Vaak gaat het om 5 dagen.

Is je werknemer ziek, dan loopt zijn vakantieopbouw door. Hier mag je niet van afwijken, zelfs niet als je werknemer ermee instemt. Wel kun je met hem overeenkomen dat hij geen bovenwettelijke vakantiedagen opbouwt als hij ziek is.  

Ook je medewerker met een 0 uren contract heeft recht op vakantiedagen. Hij bouwt die op over zijn gewerkte uren. Omdat zo’n oproepkracht geen vast aantal uren per week werkt, wordt in de praktijk vaak per gewerkt uur met een percentage van een vakantie uur (0.077 vakantie uur per gewerkt uur). Je medewerker werkte bijvoorbeeld vorige maand 43 uur. De opgebouwde vakantiedagen bedragen dan 43 x 0,077= 3,311.
Tip: wil je afronden, let dan op. Omdat 0,077 het minimum is, mag je niet naar beneden afronden maar moet je naar boven afronden. Je werknemer heeft dan 4 uur aan vakantie opgebouwd.

Net als de oproepkracht met een 0 uren contract heeft ook een medewerker die werkt op basis van een min max contract recht op vakantie uren. Omdat het aantal gewerkte uren per week kan verschillen, ga je uit van het gemiddeld aantal gewerkte uren per week. Heeft je oproepkracht bijvoorbeeld gemiddeld 20 uur per week gewerkt in 6 maanden, dan heeft hij 4 x 20 uur x 0,5 (half jaar) = 40 vakantie uren opgebouwd.  

Opgebouwde vakantiedagen vervallen op een gegeven moment: je werknemer kan die vakantie uren na de vervaldatum niet meer opnemen. Voor wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen gelden verschillende vervaldata.

Voor wettelijke vakantiedagen geldt dat ze 6 maanden na het opbouwjaar vervallen. Heeft je werknemer van vorig jaar nog wettelijke vakantiedagen over, dan vervallen ze op 1 juli van dit jaar. Het is toegestaan om met je werknemer een langere termijn overeen te komen.

Bovenwettelijke vakantiedagen zijn langer door je werknemer op te nemen, namelijk tot 5 jaar na het opbouwjaar. Zo kan je werknemer tot en met 2024 aanspraak maken op in 2019 opgebouwde bovenwettelijke vakantiedagen.

Nee, wettelijke vakantiedagen vervallen namelijk eerder dan bovenwettelijke. Daarom breng je opgenomen vakantiedagen als eerste in mindering op de wettelijke vakantiedagen en pas daarna in mindering op de bovenwettelijke.