Wanneer krijg ik te maken met de Arbeidsinspectie?
Je kunt met de Arbeidsinspectie te maken krijgen als jij of 1 van je werknemers de arbo wetgeving overtreedt. Ook als ZZP’er kun je gecontroleerd worden door de inspectiedienst. De arbo wetgeving geldt namelijk overal waar arbeid wordt verricht. Dit houdt in dat de Arbeidsinspectie onder meer kan optreden als:
-
je een werknemer minder dan het minimumloon betaalt
-
je een werknemer meer uren laat werken dan de wet toestaat
-
je niet voldoet aan de eisen die de Arbowet, Arboregeling of het Arbobesluit aan de arbeidsomstandigheden binnen je bedrijf stellen, zoals de beschikking over een basiscontract
Moet ik medewerking verlenen aan de Arbeidsinspectie
Ja, je bent verplicht om je medewerking te verlenen als de Arbeidsinspectie daarom vraagt. De dienst heeft daarom verschillende bevoegdheden:
-
de dienst mag onaangekondigd een inspectie uitvoeren bij je bedrijf
-
de dienst mag zonder je toestemming je bedrijf en alle bedrijfsruimtes binnengaan
-
de dienst mag een maatregel zoals een boete opleggen als die een overtreding vaststelt
Welke maatregelen kan de Arbeidsinspectie opleggen?
De Arbeidsinspectie kan de volgende maatregelen opleggen:
-
een officiële waarschuwing (bij een volgende overtreding krijg je een boete)
-
het stilleggen van je bedrijf
-
een boete
-
een dwangsom
Legt de Arbeidsinspectie direct een maatregel op?
Bij een zware overtreding legt de Arbeidsinspectie inderdaad gelijk een maatregel op. Laat je je medewerkers bijvoorbeeld regelmatig te lange dagen werken, dan zal de Arbeidsinspectie bij constatering daarvan je direct een boete opleggen. Bij een lichte overtreding kiest de dienst er over het algemeen voor eerst een waarschuwing te geven. Heb je voor je bedrijf bijvoorbeeld geen risico inventarisatie en risico evaluatie (RI&E) opgesteld, dan krijg je niet gelijk een boete.
Wat is een waarschuwing preventieve stillegging?
Bij een ernstige overtreding, zoals een overtreden regel bij werken met gevaarlijke stoffen, kan de Arbeidsinspectie een waarschuwing preventieve stillegging geven. Volgt herhaling van de overtreding, dan kan de dienst bevelen dat je bedrijf wordt stilgelegd. Bij minder ernstige overtredingen wordt meestal pas bij de derde soortgelijke overtreding tot stillegging overgegaan.
Zijn er wijzigingen in boetes in nieuwe Arbowet?
Sinds 2017 geldt er een nieuwe Arbowet. Wat boetes betreft geldt nu dat ook de bedrijfsarts of arbo arts/arbodienst een boete opgelegd kan krijgen. Dit is het geval als er bijvoorbeeld als zij bijvoorbeeld geen klachtenprocedures hebben of zonder onderbouwing een verzoek om een second opinion niet doorverwijzen. Ook zijn er boetes bijgekomen omdat er nieuwe eisen gelden, zoals het verplicht beschikken over een basiscontract.
Welke boetes kan de Arbeidsinspectie opleggen?
De Arbeidsinspectie kan verschillende boetes opleggen. De inspectie hanteert hiervoor zogenaamde normbedragen die variëren tussen de € 340 en € 13.500. Daarnaast geldt nog een normbedrag van € 50.000 als je een ernstig arbeidsongeval niet direct meldt bij de inspectie en er geen onderzoek meer kan plaatsvinden. Voor de duidelijkheid: een arbeidsongeval is een ongeval dat plaatsvindt tijdens of door werkzaamheden. We hebben een aantal relevante overtredingen en bijbehorende boetes voor je op een rijtje gezet:
-
je basiscontract is niet compleet: € 750
-
je hebt geen afspraken gemaakt over ondersteuning bij je beleid voor ziekteverzuim: € 750
-
je beschikt niet over een basiscontract: € 1.500
-
de werkwijze van je bedrijfsarts ontbreekt: € 1.500
-
je hebt je werknemers niet gewezen op het open spreekuur: € 1.500
-
je hebt geen preventiemedewerker(s) aangesteld: € 1.500
-
je meldt een arbeidsongeval (met dodelijke afloop, ziekenhuisopname of blijvend letsel) niet direct bij de inspectie en onderzoek is niet meer mogelijk: € 50.000
Wat is een normbedrag?
Een normbedrag houdt in dat het bedrag afhankelijk van de omstandigheden verlaagd of verhoogd kan worden. Zo geldt een verhoging als het een herhaling van een overtreding betreft, met een maximum van 3 maal het normbedrag. Het normbedrag kan verlaagd worden als het om een klein bedrijf met weinig werknemers gaat. Zo geldt voor bovenstaande boetes dat alleen bedrijven met 500 of meer werknemers de volledige boete betalen. Bedrijven met minder werknemers betalen een percentage daarvan:
-
organisaties met minder dan 5 werknemers betalen 10%
-
organisaties met 5 tot en met 9 werknemers betalen 20%
-
organisaties met 10 tot en met 39 werknemers betalen 30%
-
organisaties met 40 tot en met 99 werknemers betalen 50%
-
organisaties met 100 tot en met 249 werknemers betalen 60%
-
organisaties met 250 tot en met 499 werknemers betalen 80%
Als zelfstandige hoef je slechts 10% van het normbedrag te betalen als je een boete van de Arbeidsinspectie krijgt opgelegd.
Maatregel opgelegd: stel bezwaar boete op
Een maatregel is een zogenaamde administratieve of bestuurlijke boete of maatregel waartegen je bezwaar kunt maken. Dat bezwaar dien je altijd schriftelijk in. Wordt je bezwaar boete Arbeidsinspectie afgewezen, dan kun je in beroep bij de bestuursrechter. Voor beide procedures is het niet verplicht om een advocaat in te schakelen.
Om het je makkelijk te maken, kun je bij ons je eigen op maat gemaakte bezwaarschrift opstellen. Ben je op zoek naar een voorbeeld bezwaarschrift, dan kun je dat ook hier bekijken. Ook kun je bij ons een beroepschrift opstellen, indien je bezwaar wordt afgewezen.
Tips en gronden bij bezwaar Arbeidsinspectie
- zorg ervoor dat je binnen 6 weken na de dag van bekendmaking (dag van verzending) van de beschikking (brief waarin staat dat je een maatregel opgelegd hebt gekregen) het bezwaar verstuurt
- goede bezwaargronden vergroten de kans dat je bezwaar wordt toegewezen. We hebben daarom een aantal gronden voor bezwaar voor je op een rijtje gezet. Houd er wel rekening mee dat elke situatie anders is en je de genoemde bezwaargrond toepast op jouw situatie
Bezwaargronden die zijn toegewezen
- in geval van een werknemer die een ongeluk heeft, waarna jou wordt verweten dat de werknemer een bepaald arbeidsmiddel onjuist had gebruikt: de werknemer was zeer ervaren en heeft een (denk)fout gemaakt waarmee je geen rekening had kunnen of hoeven houden en het ongeval dus ook niet had kunnen voorkomen (bij overtreding Arbobesluit)
- in geval van een vrijwilliger achter de bar die rookt, waarna jij als werkgever een boete krijgt: de vrijwilliger is geen werknemer en valt dus niet onder de Tabakswet/Arbowet (bij overtreding Tabakswet)
- in geval van een vrijwilliger die een ongeluk overkomt, waarna jij als werkgever wordt verweten de Arbowet te hebben overtreden: indien er geen sprake is van een gezagsverhouding tussen werkgever en vrijwilliger, is de Arbowet niet van toepassing
- de boete is niet evenredig
- bij matiging van de boete: er is geen sprake van volledige verwijtbaarheid maar van gedeeltelijke verwijtbaarheid
In geval van een werknemer die een ongeluk krijgt waarna jou verweten wordt de Arbowet te hebben overtreden, geldt over het algemeen dat je moet aantonen dat je al het redelijkerwijs mogelijke hebt gedaan om een dergelijk ongeluk te voorkomen.
Bezwaargronden die zijn afgewezen
- ik was niet aanwezig in de zaak (bij overtreding Arbowet of Wav)
- er is geen sprake van werkgeverschap want de vreemdeling werkte op proef (bij overtreding van de Wet arbeid vreemdelingen - Wav)
- de boete is onevenredig omdat een waarschuwing ook had geholpen (bij overtreding Arbowet of Wav)
De wet is complex en verandert vaak. Vraag een advocaat voor juridisch advies.