Wet DBA
De Belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 controleren op schijnzelfstandigheid. De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) ging al in 2016 in, maar pas nu gaat de fiscus die handhaven. Ook verdwijnen de modelovereenkomsten voor ZZP’ers op de website van de Belastingdienst. Gelukkig kun je bij ons nog steeds een rechtsgeldige Overeenkomst van Opdracht (OvO) opstellen.
Wat gaat de Belastingdienst precies controleren?
De fiscus controleert of een ZZP’er een zelfstandig ondernemer is voor de inkomstenbelasting. Om dit te bepalen, worden een aantal criteria gebruikt. Als de ZZP’er voldoet aan de volgende kenmerken, is hij zelfstandig ondernemer:
- het aantal opdrachtgevers (als ondernemer heeft een ZZP’er meerdere opdrachtgevers en wisselende inkomsten)
- zelfstandigheid (een ondernemer bepaalt zelf hoe hij het werk uitvoert)
- continuïteit (een ondernemer onderneemt acties om te zorgen dat zijn bedrijf blijft bestaan)
- investeren (een ondernemer investeert in zijn bedrijf met bedrijfsmiddelen, marketing, etc.)
- risico (een ondernemer loopt zelf het risico als er zaken misgaan, zoals aansprakelijkheid bij schade)
- winst (een ondernemer streeft naar winst)
Let op: het is niet zo dat als je als ZZP'er maar 1 opdrachtgever hebt, er gelijk sprake is van loondienst. Wel is het zo dat hoe meer aspecten aanwezig zijn die kenmerkend zijn voor een arbeidsrelatie, hoe eerder er schijnzelfstandigheid zal worden aangenomen.
Heffingen en boetes
Bepaalt de fiscus dat er sprake is van schijnzelfstandigheid, dan kunnen met terugwerkende kracht correctieverplichtingen, naheffingsaanslagen en boetes worden opgelegd. We hebben 2 uitgebreide guides opgesteld waarin je als opdrachtgever of als ZZP’er kunt controleren welke feiten en omstandigheden een rol spelen bij het beoordelen van de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Zo voorkom je dat je voor vervelende verrassingen komt te staan.
- Wet DBA: hoe voorkom je als opdrachtgever een schijnconstructie?
- Wet DBA: hoe voorkom je als ZZP'er een schijnconstructie?
Overgangsperiode
Er is een overgangsperiode van 1 jaar waarin de fiscus geen boetes oplegt, als de opdrachtgever kan aantonen dat er stappen zijn gezet tegen schijnzelfstandigheid. De Belastingdienst kan correcties met terugwerkende kracht alleen doorvoeren tot 1 januari 2025. Voor die datum kan de fiscus alleen correcties opleggen bij kwaadwillendheid of onvoldoende opvolging van eerder gegeven aanwijzingen.
De wet is complex en verandert vaak. Vraag een advocaat voor juridisch advies.