Wat is een omgangsregeling?
Als je gaat scheiden of uit elkaar gaat blijven jullie kinderen meestal wonen bij 1 van de ouders en ziet de niet-verzorgende ouder zijn kinderen op afgesproken momenten. Dat noem je een omgangsregeling, zorgregeling of bezoekregeling. De term omgangsregeling is eigenlijk alleen bedoeld voor de niet-verzorgende ouder die geen ouderlijk gezag heeft, maar hij wordt in de praktijk ook gebruikt als de ouders samen het gezag hebben in plaats van de officiële term zorgregeling. Lees hier alles over ouderlijk gezag.
Wat is co-ouderschap?
Co-ouderschap is geen wettelijke term, maar is de omschrijving van een gelijkwaardige verdeling van de zorg voor jullie kinderen. Bij co-ouderschap blijven de kinderen meestal 1 of 2 weken achter elkaar bij jou wonen en dezelfde periode bij je ex-partner. Let erop dat als jullie voor co-ouderschap kiezen, jullie kind maar bij 1 van jullie ingeschreven kan worden en daar zijn hoofdverblijf heeft.
Wanneer is co-ouderschap een geschikte regeling?
In sommige situaties is co-ouderschap een goede oplossing, in andere situaties is co-ouderschap geen geschikte regeling. Als 1 van de ouders co-ouderschap wil en de ander niet, zal een rechter bijvoorbeeld geen co-ouderschap opleggen. Co-ouderschap is wel geschikt als:
-
jullie dicht bij elkaar wonen
-
jullie allebei evenveel in de zorg voor en opvoeding van de kinderen deden voordat jullie uit elkaar gingen
-
jullie het co-ouderschap allebei willen en kunnen
-
jullie qua opvoeding en huisregels redelijk op 1 lijn zitten
-
jullie kinderen het zelf willen
-
jullie kinderen (bijna) op de middelbare school zitten
Zijn er verschillende soorten omgangsregelingen?
Hoe je de omgangsregeling invult, is geheel aan jullie. Het is wel zo dat er nog vaak wordt teruggegrepen naar de klassieke omgangsregeling van wonen bij de ene ouder (meestal de moeder) en om het weekend een weekend en de helft van de vakanties bij de andere ouder. Kijk ook naar de leeftijd en de wensen van het kind zelf. Een baby moet je niet gauw om de week een heel weekend weghalen bij de moeder, dan kun je beter afspreken dat de andere ouder een paar keer per week een paar uurtjes met het kind is. Hoe ouder het kind wordt, des te makkelijker het voor hem wordt om langere tijd naar de andere ouder te gaan en om 1 ouder een paar weken niet te zien.
Waar moet je op letten bij een omgangsregeling of co-ouderschap?
Als je met je ex-partner afspraken gaat maken over een omgangsregeling of co-ouderschap is het verstandig als je op de volgende zaken let:
-
denk na over hoe je de verdeling van vakanties en feestdagen in wilt richten
-
betrek jullie kind in jullie beslissing, maar laat niet de keuze aan hem over om loyaliteitsconflicten te voorkomen
-
maak de omgangsregeling niet te star, want dan kun je er niet meer van afwijken als de situatie verandert (bijvoorbeeld omdat de kinderen andere behoeftes krijgen, of dat 1 van jullie een nieuwe partner krijgt of wil verhuizen)
Hoe kun je de vakanties en de feestdagen verdelen?
Je kunt een verdeling maken, waarbij je kind de helft van de feestdagen en vakanties in het even jaar bij de ene ouder en in het oneven jaar bij de andere ouder viert. Het voordeel van deze verdeling is dat het voor alle partijen duidelijk is wanneer je kind bij wie is. Het nadeel is dat er geen ruimte is voor spontane acties. Stel dat je met een vriend(in) met je kinderen erbij mee kunt op kerstvakantie terwijl ze dat jaar naar je ex-partner moeten, dan kun je dus niet met vakantie. Je kunt ook afspreken dat je de verdeling in overleg doet. Dit heeft natuurlijk de voorkeur, maar is niet altijd mogelijk, zeker niet als ieder overleg wordt tegengewerkt. Je kunt ook afspreken dat jullie kinderen de feestdagen vieren, daar waar ze op dat moment al zijn vanwege de gewone omgangsregeling of het co-ouderschap.
Hoe leg je de afspraken vast?
De afspraken over co-ouderschap of de omgangsregeling leg je vast in een ouderschapsplan. Dit ouderschapsplan is verplicht als je als ouders uit elkaar gaat. Het maakt daarbij niet uit of je getrouwd was, een geregistreerd partnerschap was aangegaan of alleen maar samenwoonde. In dit ouderschapsplan staan niet alleen afspraken over de omgang, maar ook andere afspraken over de kinderen zoals kinderalimentatie en de beslissingen die jullie met toestemming van elkaar moeten blijven nemen. Als je wel al weet hoe je de zorg voor jullie kinderen verdeelt, maar nog geen overeenstemming hebt over de rest van de zaken die in het ouderschapsplan horen, is het verstandig de (deel)afspraken over de omgang of het co-ouderschap alvast schriftelijk vast te leggen en allebei te ondertekenen.
Hoe zit het met kinderalimentatie en de omgangsregeling?
Houd er rekening mee dat het alimentatiebedrag dat je moet betalen lager wordt, naarmate je zelf je kinderen vaker ziet. Als je je kinderen bijvoorbeeld gemiddeld 1 dag in de week en de helft van de vakanties ziet, mag je een korting van 15% op de totale gemiddelde kosten van het kind toepassen.
Hoe zit het met kinderalimentatie bij co-ouderschap?
Bij co-ouderschap kan het nog steeds zo zijn dat de ene ouder aan de ander alimentatie moet betalen. Dit is het geval wanneer de ene ouder (aanzienlijk) meer verdient dan de ander. Jullie moeten namelijk allebei naar draagkracht bijdragen in de kosten van het onderhoud van jullie kinderen.
Bijvoorbeeld:
-
de gemiddelde kosten voor je kind € 600 zijn per maand
-
jij verdient € 1500 per maand en je ex-partner € 3000
In dit voorbeeld moet je ex-partner jou € 100 per maand kinderalimentatie betalen. Je wordt namelijk geacht allebei € 300 per maand uit te geven aan je kind, terwijl je ex-partner tweemaal zoveel verdient als jij. De financiële verdeling is dus dat jij € 200 en je ex-partner €400 per maand zou moeten betalen. Omdat je kosten € 300 zijn, heb je nog recht op € 100 per maand.
Wat kun je doen als jullie geen co-ouderschap of omgangsregeling kunnen afspreken?
Als het niet lukt om co-ouderschap of een goede omgangsregeling af te spreken met je ex-partner, kun je met behulp van een advocaat een voorlopige voorziening vragen. Dit is een (spoed)procedure waarin je de rechter vraagt om een tijdelijke beslissing te nemen over bij wie de kinderen blijven wonen en hoevaak en wanneer de andere ouder de kinderen ziet. In een voorlopige voorziening zal de rechter geen co-ouderschap opleggen, maar altijd een omgangsregeling. Let op dat je dan wel binnen 4 weken een echtscheidingsprocedure begint, anders verloopt de voorlopige voorziening.
Wat kun je doen als je ex-partner zijn afspraken niet nakomt?
Als je ex-partner zijn afspraken niet nakomt, bijvoorbeeld omdat hij de kinderen niet op tijd terugbrengt of niet afgeeft, kun je het volgende doen:
-
ga met je ex-partner in gesprek en geef aan dat je verwacht dat hij zich in de toekomst wel aan de afspraken houdt
-
als stap 1 niet werkt, geef je ex-partner dan schriftelijk aan dat hij zich moet houden aan de afspraken, dreig eventueel een procedure
-
als stap 2 ook niet werkt, schakel dan een advocaat in die de rechter kan vragen een dwangsom aan je ex-partner op te leggen voor iedere dag dat hij zich niet aan de afspraken houdt
-
je kunt ook aangifte doen bij de politie wegens onttrekking aan het ouderlijk gezag
Wat kun je doen als de omgangsregeling of het co-ouderschap niet werkt?
Als de omgangsregeling of het co-ouderschap niet werkt, bijvoorbeeld omdat je ziet dat je kind veel te lang moet reizen ieder weekend of dat het niet goed gaat tussen je kind en de nieuwe partner van je ex-partners, kun je het volgende doen:
-
probeer met je ex-partner tot een betere oplossing te komen en leg die dan ook meteen schriftelijk vast
-
je kind kan zelf contact opnemen met de rechter en vragen om een andere regeling met een kindverklaring
-
je kunt met behulp van een advocaat een procedure starten, waarbij je wijziging van de omgang vraagt (ook bij co-ouderschap)
Wat kun je doen als je kind niet (meer) naar je ex-partner wil?
Als je kind niet meer naar je ex-partner wil is het belangrijk te weten waarom het niet wil. Heeft hij gewoon geen zin of is er iets ernstigers aan de hand? In principe moeten namelijk beide ouders zich aan de gemaakte afspraken houden. Als je kind geen zin heeft naar je ex-partner te gaan, kun je in eerste instantie weinig anders doen dan praten met je ex-partner en hopen op zijn begrip. Heeft hij hiervoor geen begrip en geef je je kind niet af, dan kan hij aangifte tegen je doen of een procedure tegen je beginnen. Soms werkt het beter als het kind zelf met je ex-partner praat en aangeeft waarom hij niet wil komen. Vanaf zijn 12e, of eerder als hij zich goed zelfstandig kan uitdrukken, kan je kind aan de rechter vragen om een wijziging van de omgangsregeling.
De wet is complex en verandert vaak. Vraag een advocaat voor juridisch advies.
