Als je samen een huisdier hebt en uit elkaar gaat, moet je afspraken maken over wie ervoor gaat zorgen en hoe je eventueel de kosten van de verzorging verdeelt. Lukt het niet om er samen uit te komen, dan is het goed om te weten hoe een rechter hierover zou oordelen. Zo sta je sterker tegenover je ex-partner of, als het nodig mocht zijn, bij de rechter.
Afhankelijk van wie een huisdier is, zijn de gevolgen na een scheiding verschillend. Er zijn 3 mogelijkheden:
het huisdier is van jullie allebei
het huisdier is van 1 van jullie
het is onduidelijk van wie het huisdier is, omdat jullie allebei zeggen de enige eigenaar te zijn
Het huisdier is gemeenschappelijk in de volgende situaties:
als je dat zo hebt afgesproken
als je in gemeenschap van goederen een huwelijk of geregistreerd partnerschap bent aangegaan, ook al staat het dier in het stamboek of op de chipgegevens op 1 naam
als in jullie samenlevingsovereenkomst, huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden staat dat een dergelijke aankoop gemeenschappelijk is
Als jullie huisdier gemeenschappelijk is, moet het net zoals de rest van de gemeenschappelijke inboedel verdeeld worden. Als jullie allebei de hond of poes willen houden, kun je de rechter vragen om het dier aan je toe te wijzen. In dat geval zal een rechter:
het huisdier toewijzen aan degene bij wie het huisdier het beste kan verblijven
de andere partner een vergoeding toewijzen van de helft van de waarde van het dier
de kosten van de verzorging (als je daarom hebt gevraagd en ze kunt aantonen) meenemen in de berekening van de alimentatiebehoefte, als je alimentatie ontvangt, of draagkracht, als je alimentatie betaalt
Bij wie het huisdier volgens de rechter het beste kan blijven zal in ieder geval weer anders zijn. Als je voor het huisdier wilt blijven zorgen, zul je met zoveel mogelijk goede argumenten moeten komen en met bewijs daarvan. De rechter zal bijvoorbeeld willen weten:
wie heeft de beste band met het dier?
wie verzorgt het dier het meeste?
wie betaalt het meeste voor het dier?
bij wie heeft het dier de meeste ruimte?
bij wie is het dier het minste alleen?
bij wie in de omgeving kun je het dier het beste uitlaten?
bij wie is het het veiligste voor het dier?
als het dier voor de kinderen is aangeschaft, bij wie zijn de kinderen het meest?
wie kan het dier het beste opvoeden?
Welke waarde jullie huisdier volgens de rechter heeft, wordt bepaald door de financiële waarde, niet de emotionele. Sommige dieren hebben geen of nauwelijks financiële waarde, maar bepaalde rasdieren kunnen juist veel waard zijn. Meestal houdt de rechter de aankoopprijs als waarde aan, maar als die niet kan worden aangetoond moet je de waarde op een andere manier aannemelijk maken, wil je aanspraak op de helft ervan kunnen maken. Je kunt een waardevol dier laten taxeren door een erkende fokker of prijzen voor vergelijkbare dieren op websites laten zien.
Het huisdier is van 1 van jullie als jullie op huwelijkse voorwaarden getrouwd waren of partnerschapsvoorwaarden hebben opgesteld waaruit blijkt dat ieders vermogen gescheiden blijft. Het huisdier is dan van degene die het huisdier heeft betaald en op wiens naam het staat (indien van toepassing). Was het huisdier er al voordat je met je ex-partner ging samenwonen of trouwen, dan blijft degene die het huisdier meebracht zijn eigenaar, tenzij je in algehele gemeenschap van goederen bent getrouwd.
Als het huisdier van 1 van jullie was, blijft het huisdier eigendom van deze persoon. Dit heeft de volgende gevolgen:
de ander kan er geen rechten aan ontlenen
de kosten van de verzorging voor je huisdier kun je opvoeren bij je behoefte als je alimentatie ontvangt, of in mindering op je draagkracht brengen als je alimentatie betaalt
Het is onduidelijk van wie het huisdier is als je allebei meent de eigenaar ervan te zijn, bijvoorbeeld omdat jullie het dier uit het asiel hebben gehaald en beiden kosten hebben gemaakt voor het dier. Of de ene zegt dat hij het cadeau van de ander heeft gekregen, die dit weer ontkent.
Als het onduidelijk is van wie het huisdier is en je er onderling niet uitkomt, kun je de rechter vragen daarover een beslissing te nemen. De rechter kijkt naar alle feitelijke omstandigheden zoals:
wie bezit het huisdier op dit moment?
wie kan aantonen dat hij het dier heeft betaald?
wie staat eventueel genoemd als eigenaar in het koopcontract met de fokker?
als je het dier hebt gekregen, kun je bewijzen dat het een cadeau was (door middel van foto’s, een verjaardagskaartje of getuigenverklaringen)?
wie staat in het stamboek als eigenaar?
Als de rechter aan de hand van alle omstandigheden beslist wie de eigenaar is, mag die het huisdier houden. Als hij er niet uit komt, omdat geen van partijen overtuigend kan aantonen dat hij de enige eigenaar is, zal de rechter het huisdier toewijzen op dezelfde manier als wanneer het van jullie beiden is.
Je kunt geen omgangsregeling met je hond of kat eisen, omdat dat alleen voor kinderen is bedoeld. Zolang niet vaststaat dat het huisdier van 1 van jullie is, kun je wel aan de rechter een gebruiksregeling vragen. Je moet dan wel goede argumenten hebben.