Uit verschillende hoeken is er kritiek gekomen op de invoering in 2021 van het minimumtarief voor ZZP’ers. Zowel de vakorganisaties ZZP-Nederland en MKB-Nederland als de vakbonden FNV en CNV zijn het duidelijk niet eens met de aankomende maatregel. We zetten de kritiek voor je op een rijtje.
Wat gaat er veranderen?
In juni van dit jaar kondigde de verantwoordelijke minister aan dat ZZP’ers met ingang van 2021 een minimumtarief van € 16 moeten gaan hanteren. We weten momenteel het volgende over dit minimum:
- de hoogte per uur is € 16
- dit tarief geldt voor elk uur dat je besteedt aan je opdracht
- dit tarief geldt voor elke ZZP’er
- dit type geldt voor elk type dienstverlening
- dit tarief geldt voor elk type klant
- dit tarief geldt ongeacht de duur van je opdracht
- dit tarief is exclusief directe kosten die je als ZZP’er maakt, zoals materiaalkosten
- bij de vaststelling van dit tarief is er rekening mee gehouden dat je zo’n eenderde van je tijd moet besteden aan bijkomende zaken als debiteurenbeheer
- directe kosten zoals materiaal komen wel bovenop dit minimumtarief
Wat is de reden van de verandering?
Uit verschillende cijfers blijkt dat er teveel ZZP’ers een inkomen onder het bestaansminimum hebben. Om deze armoede tegen te gaan en ZZP’ers te beschermen tegen te lage tarieven, heeft de minister nu een ondergrens bepaald. Een andere reden is het tegengaan van schijnconstructies.
Schijnzelfstandigheid houdt in dat mensen die officieel ZZP’er zijn, in de praktijk verkapt in dienst zijn bij een opdrachtgever waardoor premies en belastingen worden ontdoken. Sinds onder meer de afschaffing van de VAR-verklaring en introductie van modelovereenkomsten controleert de fiscus streng of er van een dergelijke schijnconstructie sprake is. Een probleem hierbij is dat je je als ZZP’er niet altijd bewust bent van de schijnconstructie waarin je verkeert. De gevolgen zijn echter groot. De fiscus kan bij constatering ervan je tienduizenden euro’s aan naheffingen opleggen en de klus ben je ook per direct kwijt.
Kritiek van ZZP-Nederland
ZZP-Nederland wijst erop dat een dergelijk verplicht minimumtarief schijnconstructies niet tegengaat, maar eerder legitimeert. Daar komt bij dat het een belemmering gaat vormen voor ZZP’ers omdat een dergelijk tarief in de markt onvermijdelijk zal leiden tot prijsdaling. Daarbij wordt gewezen op de focus op uurtarieven die volledig buiten de realiteit staat van prijsvorming in de markt en daarmee zal de maatregel ondoelmatig en niet handhaafbaar zijn. Belangrijkste argument hiervoor is dat er vele manieren bestaan om de prijs van een dienst of product te bepalen, die niet aantoonbaar te herleiden zijn tot een uurtarief. Tot slot brengt de maatregel volgens de stichting een ander risico met zich mee. Als € 16 het minimumtarief wordt, dan kan dat ook meteen het maximum worden. In dat geval gaan opdrachtgevers gewoon niet meer dan het minimum betalen.
Kritiek van MKB-Nederland
MKB-Nederland sluit zich aan bij de kritiek van ZZP-Nederland: ZZP’ers worden niet altijd per uur betaald waardoor het instellen van een uurtarief dus niet past bij de aard van het werk. De vereniging voegt daaraan toe dat de maatregel bedrijven dwingt ZZP’ers een bepaald tarief te betalen of hen anders een contract aan te bieden. Maar als er niet eerst wat gedaan wordt aan de hoge kosten en risico’s van arbeidscontracten zou dit slecht voor de werkgelegenheid zijn. Daar komt bij dat het uurtarief iets is waarmee ZZP’ers hun positie op de markt bepalen, waardoor een van bovenaf opgelegd minimum ongepast is.
Kritiek van de vakbonden
De vakbonden FNV en CNV ten slotte, wijzen erop dat het minimumtarief van € 16 simpelweg te laag is. Het vastgestelde minimum zou alle ZZP’ers moeten garanderen om genoeg over te houden om zich te kunnen verzekeren tegen bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid en daarna nog een behoorlijke boterham te verdienen. De vakbonden zien dat duidelijk anders. Ze vinden het tarief veel te laag om een buffer op te bouwen, te sparen voor pensioen, een arbeidsongeschiktheidsverzekering te veroorloven en bedrijfsmiddelen aan te schaffen. Zij willen daarom op zijn minst een minimumtarief per sector.
We houden je van de ontwikkelingen op dit gebied op de hoogte!